Tegenwoordig is Johannes Vermeer een van de bekendste Nederlandse schilders uit de 17e eeuw. Toch was hij eeuwenlang een grote onbekende, mede omdat zijn werk aan anderen werd toegeschreven. Door de jaren heen zijn er 37 schilderijen van Johannes Vermeer erkend.
De bekendste kennen we natuurlijk, maar welke zijn eigenlijk het mooiste? We vroegen het aan de directeur van het Vermeer Centrum Delft, Herman Weijers.
Delft op z’n mooist in de 17de eeuw. De wolkenluchten zwaar en dreigend (of is de bui al over?), de toren van de Nieuwe Kerk in het zonlicht. De stadspoorten die we niet meer hebben. Niet voor niets wordt dit stadsgezicht wel het mooiste van de wereld genoemd.
In 1996 zag ik haar voor het eerst in het echt tijdens de Vermeerexpositie in het Mauritshuis. Ik werd meteen verliefd op haar. Het rood van de hoed straalt bijna en staat in zulk contrast met het donkere blauw van de kleding. Parels in de oren, gezeten op een ‘leeuwenkopstoel’. Eén van de twee kleinste en op hout geschilderde portretten van Vermeer. Ze is van mij!
Dit schilderij – dat Vermeer nooit heeft willen verkopen – is een toonbeeld van wat hij allemaal kon: het perspectief in de marmeren tegelvloer, de gedetailleerdheid van de geschilderde stoffen, de twinkellichtjes in de kroonluchter, de schilder op zijn rug gezien. Vermeer wist wat hij ons wilde laten zien en na 350 jaar genieten wij er nog steeds van.
Zo eenvoudig. Een meid die melk schenkt. Gaat ze broodpudding maken? Het brood ligt er al naast. Bereidt ze een maaltijd? We zullen het niet weten. Maar is het eigenlijk wel een meid? Werkvrouwen in die tijd hadden meestal niet zulke kleurige jakjes en mooie blauwe rokken. Je vindt haar overal op terug, van Franse kaasjes tot Playmobil poppetjes.
Pas op het moment dat wij in het Vermeer Centrum Delft werkten aan een expositie over de restauratie van dit schilderij in 2012, besefte ik me wat er allemaal in dit werk te zien is. Temeer daar je allerhande extra informatie krijgt uit zo’n restauratie omdat je spreekt met de restauratrice en andere Vermeer-liefhebbers. De brief die stilzwijgend wordt gelezen, het licht van links komend, het licht in licht effect en de mooie kleur blauw van het jasje.
Wil je meer weten over het leven van de, in Delft geboren en getogen, schilder Johannes Vermeer? In het Vermeer Centrum Delft waan je je even in 17e eeuw: maak kennis met zijn schilderijen, leven, gezin en zijn rijke schoonmoeder. Naast dat je hier alle replica's vindt van zijn schilderijen, krijg je en kijkje in welke technieken hij gebruikte en hoe zijn schilderijen tot stand kwamen.
Benieuwd wat er nog meer te beleven is in Delft? Bekijk de UITagenda Delft en houd onze Facebook en Instagram in de gaten.
